ملالی

از ماه اگست گذشته، طالبان محدودیت هایی را بر حقوق زنان برای تحصیل، کار و سفر اعمال کرده اند، در حالی که آنها را به پوشاندن صورت خود در ملاء عام نیز دستور داده اند، بی میلی طالبان برای بازگشایی مکاتب متوسطه دخترانه در بیشتر مناطق افغانستان محکومیت های گسترده ای را در داخل و خارج از کشور برانگیخته است، به طوری که دختران نوجوان افغان برای بیش از ۲۵۰ روز از صنف های درس خارج شده اند.

کارشناسان میگویند که رنج در افغانستان به "سطح بی سابقه ای" رسیده است، در سپتمبر گذشته برنامه انکشافی سازمان ملل متحد تخمین زد که ۹۷ درصد افغان ها ممکن است تا اواسط سال ۲۰۲۲ در فقر زندگی کنند.

علیرغم تصاویر تلخ زندگی روزمره در کشور، مبارزان و داوطلبان در تلاش برای بهبود وضعیت هستند، در میان آنها گروهی از مربیان، فعالان و داوطلبان معروف به مسیر قلم قرار دارند، مسیر قلم یک شبکه حمایت آموزشی مبتنی بر جامعه است که در سال ۲۰۰۹ توسط مطیع الله ویسا، یک فعال و معلم از ولایت قندهار تأسیس شد.

افغان وتنس با ملالی، فعال جامعه مدنی، که نام واقعی او نیست، داوطلب و عضو هیئت مدیره مسیر قلم در کابل صحبت کرده، ملالی که دارنده MBA و مدرس سابق پوهنتون بود هشت سال پیش به مسیر قلم پیوست و در کنار کار خود در یک سازمان بین المللی، اینجا هم داوطلب شد.

مسیر قلم در تمام ۳۴ ولایت افغانستان و ۳۱۰ ولسوالی کشور فعال است، به گفته مسیر قلم این سازمان حدود ۱۰۰ مکتب بسته را باز کرده، همچنان ۳۹ کتابخانه و ۱۷۰۰ کلاس سوادآموزی خانگی برای دختران در سراسر کشور ایجاد کرده است، ملاالی که از مشارکت خود در کمپین های خانه به خانه این سازمان در حومه کابل صحبت می کند می گوید، با این حال تمرکز آنها بر محروم ترین مناطقی بوده است که مکاتب به ندرت وجود داشته یا اصلاً وجود نداشته است.

ما به ولسوالی های مختلف کابل مانند ده سبز و خاک جبار سفر کردیم و با خانواده هایی که به دخترانشان اجازه حضور در مکتب را نمی دادند یا مثلاً با مسئولان مکتب که فاقد معلم و کارمند زن بودند ملاقات کردیم، او توضیح می دهد ما آگاهی را افزایش دادیم و در این بین، گلایه ها و مشکلات مردم را با مقامات مربوطه در میان گذاشتیم.

مسیر قلم میگوید که ۱۷۰۰ صنف سواد آموزی خانگی برای دختران در سراسر کشور ایجاد کرده است.

عکس: افغان وتنس

روشی جدید برای تبلیغات

ملالی این واقعیت را تصدیق می کند که با تسلط طالبان زنان داوطلب با محدودیت هایی مواجه شده اند، به عنوان مثال پس از اینکه طالبان اعلام کردند زنان در صورت سفر بیش از ۷۲ کیلومتر باید با یکی از اقوام نزدیک خود همراه شوند، سفر به ولایات دیگر دشوار شده است.

با این حال ملالی می ‌گوید که تلاش‌ های این سازمان کاهش نیافته است، او و مبارزان زن همکارش به کار آنلاین ادامه می‌ دهند و ماه یک ‌بار در دفتر مسیر قلم در کابل ملاقات می‌ کنند، به گفته ملالی جلسات، گردهمایی ها و کمپین های حضوری آنها کاهش یافته و به دلیل ترس از ایجاد اختلال از سوی طالبان با ابتکارات آنلاین جایگزین شده است، اما ملالی می گوید که مبارزان ناامید نشده اند کمپین های ما دوره ای نیستند آنها منسجم هستند.

طالبان پس از بازگشت به قدرت ممنوعیت اعتراضات و شعارهایی را صادر کردند که از قبل توسط آنها تایید نشده باشد، پس از چندین رویداد تأیید شده از سوی طالبان که تلاش می‌ کردند تا برخی از اعتراضات عمومی را مختل کنند، افغان وتنس متوجه روندی شد که در آن فعالان اعتراضات را در جاهای داخلی و خصوصی مانند خانه ‌ها و دفاتر انتقال دادند، سپس تصاویری را در رسانه‌ های اجتماعی به اشتراک گذاشتند تا جلب توجه کنند و آگاهی را افزایش دهند.

وی افزود: محدودیت‌های جدید تحمیل ‌شده از سوی طالبان ما را از پیگیری اهدافمان باز نداشته است، ما هیچ فرصتی را برای تبلیغات از دست نمی دهیم برای مثال، وقتی در خانه هستم اعضای خانواده ‌ام را جمع می ‌کنم و بنر های با شعار «دختران باید به مکتب برگردند» در دست می‌ گیرم و آنها را در شبکه ‌های اجتماعی به اشتراک می ‌گذارم.

پس دادن به افغانستان

مسیر قلم در تمام ۳۴ ولایت افغانستان فعال است عکس: افغان وتنس

مسیر قلم با حدود ۲۴۰۰ داوطلب در سراسر افغانستان، مکاتب سیار را راه اندازی کرده است که به برخی از مناطق دوردست کشور سفر می کنند، برای ملالی کار او و تأثیری که کارش در این جوامع ایجاد می ‌کند، راه او برای پس دادن به افغانستان است.

او توضیح میدهد، افغانستان خانه من است کشور که روی من سرمایه گذاری کرده و به من آموزش داده است، من برای سند ماستری که توسط دولت افغانستان تمویل می شد در خارج از کشور رفتم، من احساس می ‌کنم این مسئولیت من است که برای کشورم کار کنم و آن را پس بدهم.

ده ها هزار متخصص و کارگر ماهر از زمان تسلط طالبان کشور را ترک کرده اند و افغانستان را با فرار مغزها مواجه کرده اند، داستان ‌هایی نیز از زنان حرفه ‌ای منتشر شده است که نتوانسته ‌اند ترک کنند و در عوض مخفی شده ‌اند، حتی تا آنجا پیش رفته‌ اند که مدرک‌ هایشان را سوزانده‌ اند یا سند های کارشان را حذف کرده ‌اند.

بسیاری از زنان جوان جاه طلب با شرایط ملاالی کشور را به دنبال فرصت های بهتر ترک کرده اند، با این حال ملالی احساس می کند که ماندن در افغانستان مهم تر از همیشه است.

او میگوید: ما نسل جوان توانایی ها و استعداد هایی داریم و افغانستان بیش از هر زمان دیگری به ظرفیت ها و مهارت های ما نیاز دارد، اگرچه شرایط فعلی خوشایند نیست و سخت است، اما باید از هر چه در دست داریم برای خدمت به افغانستان و مردم آن استفاده کنیم.

منبع: مصاحبه افغان وتنس